Çırpınırdı Karadeniz Türküsü

1910’lu yıllarda Ermenilerin Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Azerilere karşı yürüttüğü soykırımı önlemek için gönderilen Osmanlı ordusuna ve bu ordunun başında bulunan Nuri Paşa’ya, Azerilerin duyduğu sevgi ve minnetin bir ifadesi olarak, 1914 yılında Ahmet Cevad tarafından yazılmistir.

1918 yılında Üzeyir Hacıbeyli tarafından bestelenmiştir. “Çırpınırdın Karadeniz” ezgisi, bir Azeri halk türküsüdür.

Halk türkülerini oldum olası severim,

Hele ki,öyküsü olmaya…!

“öyküsü olmayanın türküsü olmaz”. derdi ulu dedem soylu şapsığ Şpaşigo Kıtıj Smayll.

Öğrencilik yıllarımda bu Azeri ezgi, Türk ırkçısı faşist siyasal grupların “alâmet-i farikâsı olduğundan yâren meclislerinde doya doya söyleyemediğim,dinleyip efkarlanamadığım için içinde yare olmuştur.

Benim bu türküye olan sevdam, etnik bir anlayıştan kaynaklı değildir asla, ben Dünyanın neresinde olursa olsun acı çeken, göz yaşı döken insanların derdi ile hem hâl olmayı yaşam felsefesi olarak kabul etmiş biriyim….bilen bilir, bilmeyen eşine dostuna sorar öğrenir, daha da meraklısı MİT arşivlerine girip öğrenir.

Büyük olasılıkla bu Azeri ezgiye meftun oluşum Kuzey Kafkasya halklarına dayalı ÇERKES etnisitemin19.yy da yaşadığı soykırımla ilgili genetik ile bağlantılıdır diye düşünüyorum.

1864 yılında Soci limanından “kelle başı bir Ruble” hesabı ile İngiliz-Osmanlı ve Rus triosunun kumpası ile öz vatanlarından göç etmek zorunda kalan ÇERKES halkları çürük,çarık tekneler ile Karadenizin azgın sularında kaderlerine terkedilmişlerdi.

Onbinlerce akrabasını,soydaşını bu vahşi göç esnasında Karadenizin karanlık sularının derinliklerine gömmüş,bu acıyı DNA sında taşıyan bir etnisitenin mensubu olarak bu türküyü sevmek en çok benim hakkım olmalı diye düşünüyorum …!

Benim bu türküye olan duygusallığımın esbab-ı mucibesi budur….

gerisi laf-ü güzâf.

Türküsü olanın acısı vardır,Acısı çok olanın gülüşü güzel olur…

Türk dolusu sevdalarınız olsun Yârenler…!

***

***

c.BİÇER-