Bodrum Gökçeler Sel Riskinden Kurtuldu Mu?

Bodrum’un “Sel Zararı” ile olan mücadelesinde önemli noktalardan biri olan Gökçeler Deresi’nde kurumların çalışması devam ediyor.

Ali Peltek / Turgutreis Gündem

Bu kurumlardan MUSKİ, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’ne “Gökçeler Deresi’nin Hidrolojik Analizini” hazırlattı. Raporu düzenleyen Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Başkanı Ceyhun Özçelik ile Ali Peltek görüştü.

“Bodrum’un sel ile mücadelesinde risk devam ediyor mu?” sorusuna cevap aradığımız röportajda duymak istediğimiz cevapları alamadık.

Gökçeler’in su kaynağı açısından tanımı nedir?

Kuru Dere (Ephemeral rivers) olarak adlandırılabilir.

Burada kaç kurumun tasarrufu var?

Yasal olarak; Taşkın Denetimi, Dere yataklarının korunması, İmar, Ulaşım, Şehircilik, Turizm, Kamu güvenliği ve Halk Sağlığı gibi geniş bir yelpazede, kamu hizmeti sunma amacıyla kurulmuş çok sayıda kurumu ilgilendiren bir durum söz konusu. Ancak, yalın anlamda taşkın denetimi düşüldüğünde sorun DSİ, Büyükşehir (dolayısıyla MUSKI) ve Bodrum Belediyesi’nin ve de Bodrum Ana Ulaşım Aksının konumu nedeniyle Karayollarının, sorunun çözümünde inisiyatif alması beklenen ana aktörler olacağı söylenebilir.

Buradaki sorunu bertaraf etmek için geliştirilen proje veya projelerin mahiyeti, maksada hizmet eder nitelikte mi?

Bildiğim kadarıyla DSİ’nin Gökçeler Deresi’nin membaında inşa etmek üzere olduğu bir sel kapanı söz konusu. Bu sel kapanı farklı süre ve tekerrür aralıklı taşkınlar için taşkın hacmini zamana yayarak muhtemel taşkınların pik değerlerinde bir azalma sağlayacaktır. Ancak, taşkın etkileri gözlenen ve Bodrum şehir merkezinin önemli bir kısmını içeren bölgenin tamamında, tek başına bir koruma sağlayacağı açıktır. Etkin bir taşkın denetimi için, sel kapanının mansabında bulunan alt yapı da taşkın risklerini ortadan kaldıracak biçimde inşa edilmelidir. Kentsel yağmur suyu drenaj altyapısı, sel kapanının dip savak ve dolusavak cikiş debileri ve hidrografları ışığında, boyutlandırılmalıdır. Burada, kurumlararası iletişim de bir eksiklik olması durumunda, milyonların israf edildiği taşkın sorunlarının daha da arttığı bir durumla da karşılaşabiliriz. Gökçeler havzasında, taşkın zararının büyük bir kısmı, Bodrum -Turgutreis Karayolu’nun alt kısımlarında (denize doğru) meydana gelmektedir. Bu kısımdaki mevcut taşkın drenaj altyapısının kapasitesi 3.5 m3/s civarındadır Eğer, siz bu altyapıyı kaldırır 1 metreküp/saniyelik bir alt yapı yaparsanız (sel kapanı dip savak kapsitesi), taşkınların yıkıcı etkilerini daha da arttırırsınız. 10 milyonlarca liralık kamu kaynağı da heba edilmiş olur. Bu noktada kurumlar arası iletişimin arttırılması ve yerelde kurum içi yetkinliğin uyumlu biçimde geliştirilmesi gerektiği görünüyor.

Önümüzdeki yıllarda Gökçeler taşkın ve sel açısından risk anlamında sorun olmaktan çıktı denilebilir mi?

Bu noktadan henüz uzağız. DSI tarafından inşa edilecek Sel Kapanı, Taşkın Süre ve tekerrürleri anlamında bir koruma sağlayacaktır. Ancak, belirtmek isterim ki Sel Kapanı sonsuz hacimdeki suyu sonsuza kadar tutamaz. Bu nedenle Dip Savak ve Dolusavak gibi tahliye yapıları ile donatılırlar. Bu yapılardan gelen sular yine eskisi gibi Gökçeler Deresi yatağından ve yollardan akmaya devan edecektir. Sel kapanı tahliye yapılarıyla uyumlu Kentsel yağmur suyu drenaj altyapısını inşa etmeden Gökçeler Havzası’nın taşkın risklerinden arındığını söylemek mümkün değildir .