Balıkçı Doğum Yıldönümde Etkinliklerle Anılacak

Cevat Şakir Kabaağaçlı nam-ı diğer “Halikarnas Balıkçısı”, 131. doğum yıldönümünde 15 ve 16 Nisan’da Bodrum’da çeşitli etkinliklerle anılacak.

Turgutreis Gündem – Bodrum Deniz Müzesi’nin ve bağlı olduğu Bodrum Belediyesi’nin düzenlediği etkinlikler, pandemi nedeniyle katılım sağlayamayanlar için çevrimiçi olarak da yayınlanacak.

“Balıkçı’yı Anma Etkinlik Programı”nın açılışı, Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, Başkan Yardımcısı Hüseyin Tutkun, emekli diplomat ve çevreci Metin Erdoğan ve Bodrum Deniz Müzesi Müdürü Selen Cambazoğlu’nun yer alacağı basın toplantısıyla yapılacak.

Basın toplantısında, Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın ellinci ölüm yıldönümü olan 2023 yılında UNESCO tarafından anılması için Bodrum Belediyesi tarafından yapılan başvuruyla ilgili kamuoyu bilgilendirilecek. Toplantıda, konuya ilişkin “Odalar ve STK’ların Başvuruyu Destekleme Amaçlı Referans Mektubu İmza Töreni” de gerçekleştirilecek.

“BALIKÇI”NIN AZ BİLİNEN YÖNÜ

Bu etkinliğin ardından, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü Öğretim Üyesi ve Bayrak Müzesi Müdürü Ömer Durmaz’ın “Bab-ı Ali Ressamı Cevat Şakir” isimli sergisinin açılışı yapılacak. Sergide, Balıkçı’nın 1920’li yıllarda dergi ve kitaplar için yaptığı kapaklar, çizdiği karikatürler, çizgi romanlar, aile arşivinde, kendi kitaplarında ve müze arşivinde yer alan çizimlerinden örnekler yer alacak.

Saat 17:00’de gerçekleşecek açılış sunumunda ise, Ömer Durmaz, her ne kadar ileride yazarlığıyla öne çıksa da Bab-ı Ali’deki ilk mesleği basın-yayın ressamlığı olan Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın çizer yönünü, ülkemiz grafik-tasarım tarihindeki yeri konusundaki araştırmaları ve projelerini aktaracak… Sunumda, Balıkçı’nın, Bodrum’a sürgünü öncesinde geçimini ressam olarak sağladığı, yazarlığıyla ön plana çıkmadan önce de Babıali’deki ilk mesleğinin basın-yayın ressamlığı olduğu konusu, görsel malzemeyle aktarılacak.

BODRUM’A ADANMIŞ BİR HAYAT

Bodrum’a duyduğu sevgisi ile deniz ve Ege güzellemeleriyle tanınan öykü, deneme ve roman yazarı Halikarnas Balıkçısı, Osmanlı’nın köklü ailelerinden olan Kabaağaçlızadeler’in altı çocuğundan biriydi. Ailesinde pek çok sanatçının bulunması Kabaağaçlı’nın sanatla iç içe büyümesini sağladı ve yazıda olduğu kadar resim sanatında da kendisini geliştirmesine katkıda bulundu.

Cevat Şakir Kabaağaçlı, Türkiye’ye döndükten sonra karikatür, çizgi roman ve dergi kapakları çizdi, öyküler yazmaya devam etti. Çeviriler yapmaya ve karikatür çizmeye henüz lise yıllarında başlayan Kabaağaçlı’nın ilk yazıları İkdam’da yayımlandı.

Tahliyesinin ardından pek çok takma isimle yeniden yazmaya ve çizmeye başlayan Cevat Şakir, Zekeriya ve Sabiha Sertel çiftinin çıkardığı Resimli Ay ve Resimli Hafta ile Sedat Simavi’nin çıkardığı İnci ve Kirpi dergilerine kapaklar çizdi, yazılar yazdı, karikatür, resim ve süslemeler yaptı.

13 Nisan 1925 günü Resimli Ay’da yayımlanan, “Hapishanede İdama Mahkum Olanlar Bile Bile Asılmaya Nasıl Giderler?” isimli öyküsü sebebiyle Cevat Şakir ve Zekeriya Sertel hakkında “halkı askerlikten soğutma ve seferberlik aleyhinde bulunma” gerekçesiyle soruşturma açıldı. İkili, 24 Nisan 1925’te gözaltına alınıp tutuklandı. İstiklal Mahkemesi’nde idam istemiyle yargılanan ikiliden Cevat Şakir’in cezası, 3 yıl Bodrum’a sürgün oldu. Bu sürgünle birlikte, Cevat Şakir Kabaağaçlı, “Halikarnas Balıkçısı”na dönüştü.

Halikarnas Balıkçısı olarak hikâye ve romanlarını yazmaya devam eden yazar, gazeteciliği de bırakmadı ve Anadolu, Tan ve Cumhuriyet gazetelerinde yazılar yazdı. Bu süreçte yazıları için resimler çizdi, tezhip ve minyatürler de yaptı. Aynı zamanda tercümanlık ve rehberliğe de devam etti.

Cevat Şakir, bildiği İngilizce, İtalyanca ve Latinceye ek olarak Yunanca, Arapça, Farsça, Fransızca, Almanca ve İspanyolca da öğrendi. Rehberlik yaptığı Belçika Turizm Bakanı, Halikarnas Balıkçısı’nı “Çağdaş Homeros” ismiyle andı; Nazım Hikmet, onun için “Hepimizden büyük şair” ifadesini kullandı. Cevat Şakir ve ailesi, çocukların büyümesi ve Bodrum’da okul bulunmaması sebebiyle 1945 yılında, istemeyerek de olsa İzmir’e taşındı. Kabaağaçlı, burada Anadolu ve Demokrat İzmir’de yazmaya ve turist rehberliği yapmaya devam etti.

ETKİNLİK PROGRAMI

Bodrum Deniz Müzesi’nde gerçekleşecek etkinlik programı şöyle:

15 Nisan Perşembe

13:30

-Etkinlikler Açılışı Basın Toplantısı

Yer / Bodrum Deniz Müzesi – Canlı Yayın

-İmza Töreni / Bodrum Deniz Müzesi – Canlı Yayın

2023 Yılının ‘Halikarnas Balıkçısı Anma Yılı’ olması için Bodrum Belediyesi Unesco

Başvurusu İmza Töreni

Yer / Bodrum Deniz Müzesi

-Sergi Açılışı, “Bab-ı Ali Ressamı Cevat Şakir”

Yer / Bodrum Deniz Müzesi – Canlı Yayın

15:30

“Halikarnas Balıkçısı Heykeli” Açılış Töreni

Yer / Azmakbaşı – Bodrum – Canlı Yayın

17:00

-Sunum, “Bab-ı Ali Ressamı Cevat Şakir”

Yer/ Bodrum Deniz Müzesi

Ömer Durmaz / DEÜ GSF Öğretim Üyesi – DEÜ Bayrak Müzesi Müdürü – Canlı Yayın